کاربرد کاستیک سودا (سود پرک) در تولید مواد غذایی

سود پرک با نام علمی  سدیم هیدروکسید در  فرایند تولید تولید و یا فراوری چندین ماده غذایی استفاده می شود. مانند استفاده از سود سوزآور در به شیرین کردن و عمل آوری زیتون و یا در فرآیند تولید نوعی چوب شور برای ایجاد خاصیت تردی  در محصول تولیدی . همچنین از سود پرک برای جدا کردن پوست سیب زمینی ، گوجه فرنگی و سایر میوه ها در صنعت کنسرو سازی استفاده می شود. همچنین از سود سوز آور برای جلوگیری از رشد باکتری ها و کپک ها در برخی مواد غذایی و جلوگیری از فساد آن ها استفاده می شود. کاربرد سود پرک در تولید مواد غذایی بسیار زیاد می باشد و نه تنها در روند تولید، بلکه در تمیز کردن دستگاه ها و تجهیزات نیز از آن استفاده میشود. با توجه به اینکه هیدروکسید سدیم خاصیت قلیایی داشته و چربی گیر قدرتمندی محسوب میشود، به همین دلیل در بخش های مختلفی از صنایع غذایی می توان از آنها استفاده نمود. برای آشنایی بیشتر با کاربرد سود پرک یا کاستیک سودا در صنایع غذایی و کارخانجات تولید نوشیدنی و آبمیوه در ادامه با ما همراه باشید. دلایل کاربرد سود پرک در تولید مواد غذایی سود پرک یا کاستیک سودا از کاربردی ترین مواد شیمیایی تصفیه آب می باشد که در صنایع غذایی نیز مورد استفاده قرار میگیرد. این مواد دارای چند ویژگی مهم بوده و به همین دلیل می تواند در کارخانجات تولید مواد غذایی و آبمیوه مفید باشند که عبارتند از: این مواد خاصیت قلیایی بسیار بالایی داشته و قادر به تنظیم PH و کاهش قدرت اسیدی آب می باشند. برخلاف سایر مواد شیمیایی، سود سوز آور هیچ ماده جانبی خطرناکی را پس از واکنش برقرار کردن با محیط تولید نمی کند. قدرت واکنش پذیری کاستیک سودا با دی اکسید کربن و رطوبت هوا بسیار زیاد بوده و به عنوان چربی گیر عمل می کنند. کاربرد سود پرک در صنایع غذایی از مهم ترین موارد کاربرد این مواد در صنایع غذایی می توان به گزینه های زیر اشاره نمود: استفاده از سود پرک در شیرین سازی زیتون یکی از موارد استفاده هیدروکسید سدیم، در شیرین کردن زیتون می باشد. میوه درخت زیتون در حالت معمول بسیار تلخ بوده و به شیوه های مختلف شیرین شده و اصطلاحا به عمل آورده میشود. در کارخانجات تولید کنسروهای زیتون، این میوه ها را در محلول آب و سود سوزآور برای چند ساعت قرار داده و پس از گذشت زمان آب به طور کامل تیره میشود. سپس آب تیره خارج شده و با آب تمیز جایگزین میشود و در صورت تغییر طعم و مزه زیتون، به منظور حذف باقی مانده سود در محلول کمی به آن نمک افزوده میشود. با توجه به اینکه سود بسیار خطرناک بوده و نباید وارد سیستم گوارشی شود، به همین دلیل لازم است تست های متعدد برای اطمینان از حذف کامل آن از زیتون انجام شود. کاربرد کاستیک سودا در کنسروسازی و چیپس از دیگر موارد کاربرد سود پرک در تولید مواد غذایی می توان به استفاده از آن در کنسروسازی اشاره نمود. به دلیل خاصیت قلیایی بسیار بالای سود، پس از برخورد با میوه ها به سرعت باعث جدا شدن پوست آنها خواهد شد. از این ویژگی سود سوز آور برای جدا کردن پوست گوجه فرنگی و میوه و سیب زمینی استفاده میشود. البته لازم به ذکر است که تمام این فرآیندها در محیط کاملا استاندارد انجام شده و امکان تماس پوست دست با این مواد وجود ندارد. در غیر این صورت منجر به سوختگی های بسیار شدید میشود. کاربرد سود پرک در شستشوی دستگاه های تولید مواد غذایی در خط تولید مواد غذایی ذرات چربی به مقدار زیاد روی جداره های و سطوح داخلی و خارجی دستگاه ها و تجهیزات انباشته میشوند. به منظور رعایت استانداردها و بهداشت، لازم است به صورت مرتب تمام تجهیزات شستشو داده شوند. یکی از بهترین مواد شیمیایی که می تواند با قدرت بالا چربی روی سطوح را از بین ببرد، کاستیک سودا می باشد. با توجه به اینکه قدرت خورندگی سود زیاد است، به همین دلیل به هیچ عنوان نباید هیچ یک از قطعات دستگاه ها را به طور مستقیم درون محلول سود سوزآور قرار داد. برای شستشوی دستگاه ها این مواد محلول با سایر مواد شوینده روی سطح اسپری شده و با سرعت مجدد تمیز میشود. کاستیک سودا پس از تماس با ذرات روغنی به دلیل خاصیت قلیایی بالا و قدرت زیاد در واکنش پذیری با رطوبت هوا و تولید گرما، چربی گیر قوی می باشد. به همین دلیل می توان از آن در شستشو سطوح چرب استفاده کرد و قدرت شوینده ها در تماس با این مواد افزایش پیدا می کند. البته توجه داشته باشید که پس از تماس سود با آب واکنش بسیار سریعی انجام شده و گرما و گازهایی که از آن استخراج میشود، به شدت برای سیستم تنفسی مضر است. به همین دلیل لازم است در زمان کاربرد سود پرک در خط تولید مواد غذایی حتما از ماسک استفاده شود. کاربرد سود پرک در تولید آبمیوه کاربرد کاستیک سودا در تولید آبمیوه به صورت زیر می باشد: بهبود رنگ آبمیوه و نوشیدنی سود پرک قدرت رنگ بری بسیار زیادی داشته و به همین دلیل از آن برای بهبود رنگ نوشیدنی ها می توان استفاده نمود. علاوه براین، به منظور تنظیم PH و ممانعت از اسیدی شدن آبمیوه نیز از سود پرک خوراکی استفاده میشود. این نوع سود فاقد جیوه و آهن بوده و به همین دلیل بر سلامتی تاثیر منفی ایجاد نمی کند. حذف کپک با سود پرک در روند تولید انواع آبمیوه و نوشابه و سایر نوشیدنی ها، به دلیل گرما و رطوبت موجود در محیط شرایط برای رشد و تکثیر قارچ و کپک فراهم میشود. یکی از رایج ترین راهکارها برای جلوگیری از رشد کپک و قارچ در صنایع غذایی و تولید آبمیوه، استفاده از سود پرک می باشد. کاربرد سود پرک در صنایع لبنی در کارخانجات تولید مواد لبنی نیز از سود برای شستشوی محیط و جلوگیری از رشد باکتری های مضر و کپک استفاده میشود. سود های مورد استفاده در صنعت به هیچ عنوان در صنایع لبنی به صورت مستقیم استفاده نمیشود، چون به سیستم گوارشی آسیب های جدی وارد میشود. سود پرک خوراکی با نوع صنعتی متفاوت بوده موجود است کاربرد سود پرک در صنایع غذایی سود پرک یکی از مهم ترین مواد مورد استفاده در بخش های صنعتی است اما نباید از کاربرد های فراوان آن در صنایع غذایی غافل شد. سود پرک به صورت محلول بسیار رقیق در تولید بسیاری از مواد غذایی که ما روزانه مصرف می کنیم دارای نقش کلیدی می باشد. با مطالعه این مقاله با برخی از موارد کاربرد سود پرک خوراکی در صنایع غذایی آشنا خواهید شد. سود پرک در تولید بستنی کارخانجات برای تولید بستنی هایی که به روش صنعتی و نوین تولید می شوند ، برای اینکه حالت سفت و ژله ای به خود گرفته و از حالت مایع خارج شود ، باید از ماده ای به نام کاراژینان استفاده نمایند. کاراژینان از نوعی جلبک دریایی گرفته شده و حالت ژله ای به بستنی می دهد. از محلول سود پرک هم برای تقویت حالت ژله ای کاراژینان استفاده می شود. سود پرک خوراکی سود پرک یا سود سوزآور نام محاوره ایی سدیم هیدروکسید  است که در صنعت به نام کاستیک سودا شناخته میشود.سود پرک خوراکی در صنایع غذایی به عنوان یک ماده افزودنی برای تنظیم PH ،تلخی گیر و موارد دیگر کاربرد دارد.البته سود پرک ماده ایی بسیار قلیایی و سوزاننده است به همین دلیل به صورت محلول سود کاستیک یا سود مایع بسیار رقیق استفاده میشود.کاستیک سودا یک ترکیب یونی با ویژگی های سدیم به عنوان ماده ایی کاتیونی و هیدروکسید به عنوان ماده ایی آنیونی است.برخی از موارد کاربرد سود پرک خوراکی یا همان کاستیک سودا در صنایع غذایی عبارت است از: شکلات در روش داچ که پروسه ای مدرن در تولید شکلات است از سود پرک خوراکی برای کاهش اسیدیته کاکائو استفاده میشود.این کاکائو زمانی که در شکلات استفاده میشود رنگ و طعم بهتری در مقایسه با کاکائو طبیعی دارد.این روش همچنین موجب غنی شدن بافت شکلات شده و حالت یک دست تر و خامه شکلی ایجاد می کند. چوب شور سودپرک یا کاستیک سودا با پروتئین موجود در خمیر واکنش داده و آن را به صورت اسیدهای آمینه تبدیل می کند که با شکر واکنش داده و حالتی شیشه ایی و ترد به چوب شور می دهد.این پروسه در علم شیمی با نام واکنش میلارد شناخته میشود مرحله پخت سبب خنثی شدن خاصیت قلیایی محلول سود پرک میشود و آن را برای مصرف کننده ایمن خواهد نمود. نودل سود پرک یا سودسوزآور یکی از افزودنی های مهم و سنتی در تولید نودل است که موجب افزایش ph خمیر میشود این قلیاییت سبب ایجاد رنگ زرد نودل و ایجاد بافت خوبی در هنگام خوردن خواهد شد. زیتون اولوروپین یک ترکیب فنونی موجود در زیتون است که باعث تلخی آن میشود.محلول قلیایی سود پرک با فرمول سدیم هیدروکسید سبب شکسته شدن باندهای ملکولی الوروپین میشود و تلخی آن را میکاهد.سود پرک موجب نرمی سطح زیتون شده و تازگی و رنگ سبز آن را حفظ میکند بعد از تلخی گیر زیتون به خوبی عمل شستشو انجام میشود تا مواد شیمیایی از سطح زیتون ها پاک گردد. رنگ کاراملی یکی دیگر از کاربردهای سود پرک در صنایع غذایی فرآوری مواد غذایی است. در بیشتر صنایع غذایی، ظاهر، جنس و طعم و مزه محصولات از اهمیت فوق العاده‌ای برخوردار است. سود پرک اغلب در این رابطه برای افزایش رنگ یا طعم غذا استفاده می‌شود. رنگ کاراملی محلول در آب که از حرارت دادن کربوهیدرات ها در حضور اسید ها ،بازها و نمک ایجاد میشود به دلیل مصرف محلول سود پرک یا همان کاستیک سودا است.طیف رنگی ایجاد شده توسط سود پرک از قهوه ایی تیره تا زرد رنگ بوده و بستگی به غلظت محلول سود پرک دارد.نمونه بارز استفاده از سدیم هیدروکسید در ایجاد رنگ کاراملی را میتوان در نوشابه های گاز دار مشاهده کرد. سود پرک در تولید شکلات در شکلات سازی به روش مدرن از سود پرک یا کاستیک سودا استفاده می شود زیرا این ماده بسیار قلیایی بوده و خاصیت اسیدی کاکائو طبیعی را خنثی می کند و در نتیجه شکلات تولید شده بسیار خوشمزه تر و دارای بافت بهتری نسبت به کاکائو است. سود پرک در تولید نودل یونانی در تولید نودل برای افزایش pH خمیر از سود پرک یا همان سود سوزآور استفاده می شود زیرا علاوه بر اینکه به عنوان یک تنظیم کننده اسیدیته عمل می نماید همچنین سبب ایجاد رنگ زرد نودل نیز خواهد شد. سود پرک در تلخی گیری زیتون زیتون به طور طبیعی دارای طعم تلخی است که دلیل آن وجود ماده فنولی اولوروپین می باشد. با استفاده از محلول سود پرک می توان مولکول های این ماده را شکست و طعم تلخ زیتون را از بین برد. سود پرک در تولید نوشابه نوشابه های گاز دار دارای رنگ های مختلفی از زرد تا قهوه ای تیره می باشد. برای ایجاد این رنگ از یک ماده قلیایی بسیار قوی که همان سود پرک است استفاده می کنند. طیف رنگی ایجاد شده می تواند از زرد تا قهوه ای تیره باشد که با توجه به غلظت محلول سود پرک یا سدیم هیدروکسید ایجاد می شود. سود پرک در پوست کنی میوه سود پرک یک ماده بسیار کاربردی در پوست کنی میوه جات بدون ایجاد تغییرات شیمیایی در ساختار آن ها می باشد. این عمل از طریق تجزیه شیمیایی پوست میوه ها انجام می شود. کاربردهای بی کربنات سدیم (جوش شیرین) در صنایع از کاربردهای اصلی این محصول می توان به استفاده از آن در صنایع غذایی و فرآوری بیکینگ پودرها و همچنین به عنوان مکمل خوراکی در جیره دام و طیور برای جلوگیری از اختلالات متابولیکی و تغذیه ای اشاره کرد.